Heilige woede. Wat als je boosheid je kracht wordt?

‘Jij bent altijd zo boos, zeggen mensen dan tegen mij. En dan word ik nóg kwaaier!’, zegt ze narrig. ‘Djiezus, wanneer worden mensen een keer wakker?!’

Tegenover me zit Zena, een jonge vrouw van in de dertig met burnoutverschijnselen. Zena was (en is) gedreven door de wens om de wereld te redden, maar na maanden van intensief activisme bij Extinction Rebellion maakte haar lichaam haar duidelijk dat het teveel was. Ze voelt zich opgebruikt. Haar woede, die haar eerst zo hielp om in actie te komen, heeft haar tot op de bodem opgebruikt.

Dit blog gaat over heilige woede. En hoe je van die woede een kracht kunt maken die je niet uitput, maar helpt om werkelijk iets te veranderen.

Heilige woede
‘Heb je wel eens van ‘heilige woede’ gehoord?, vraag ik.
‘Hmm… ik geloof van niet, maar het klinkt goed’, zegt ze: ‘Kom maar door.’

‘Heilige woede ontstaat vaak als iets je diep raakt, als je voelt dat er iets onrechtvaardigs gebeurt – in de wereld, in je omgeving, of misschien wel in jezelf.
Het is de woede van de ouder die opkomt voor zijn kind. Of van een professional die weigert zich neer te leggen bij een systeem dat mensen beschadigt. Of van een activist die vecht tegen onderdrukking, zoals jij.’

‘Het is woede die niet destructief is, maar die een innerlijk vlammetje ontsteekt om iets goeds in beweging te zetten. Geen onbeheerste razernij, maar een vurige kracht die opkomt voor waarheid. Rechtvaardigheid. Dat wat wezenlijk van waarde is. Een soort van moreel kompas: een signaal dat er iets niet klopt en dat er beweging nodig is.’

‘Nice’, zegt Zena. ‘I love it!’

Een krachtige motor voor transformatie

‘Ja, heel mooi’, zeg ik. ‘En wat heilige woede zo bijzonder maakt, is dat het energie geeft in plaats van alleen maar afbreekt. Pure ego-woede blijft steken in verwijten en polarisatie. Maar heilige woede is creatief: het zoekt naar oplossingen, inspireert anderen en leidt tot verandering. Denk aan grote leiders als Martin Luther King of Nelson Mandela, of iemand als Greta Thunberg – hun woede over onrecht is geen destructieve haat, maar een motor voor transformatie.’

De coachingvraag
‘Inderdaad ja: hoe doen die gasten dat? Hoe houden ze dat vol!?’ zegt Zena.
‘Ik wil geen afgestompt leven leiden! Maar afgelopen jaren hebben me gesloopt. Ik kan dat gewoon niet meer.‘

Ik zie dat Zena in verwarring is, maar ergens ook helemaal blij wordt van ons gesprek. Dit is waar ze mee worstelt. De coachingvraag waar we op uit komen luidt dan ook: ‘Hoe krijg ik mijn energie terug en blijf ik committed, zonder mezelf te slopen.’